‘Wat speelden jullie lief, zo zelf,’ zei mijn moeder tijdens het avondeten terwijl ze mijn vader de schaal met gehaktballen aangaf. Het was herfstvakantie en ik had de hele middag met mijn broertje Pim hutten zitten bouwen terwijl mijn ouders de nieuwe boekenkast in elkaar hadden gezet.

‘Ja, wat een behulpzame kinderen,’ zei mijn vader en keek naar Pim. Hij pakte een stukje keukenrol en veegde wat jus van Pims mond.

‘Ik ga denk ik maar meteen door,’ zei mijn moeder terwijl ze opstond, ‘dan ruimen jullie even de vaat op, oké?’ Ze vertrok naar boven.

‘Ja,’ antwoordde mijn vader toen ze de trap al op was. Hij liep naar een doos met piepschuim en wenkte Pim. Snel kwam Pim aangerend.

‘Hou je broek maar aan Pim,’ zei mijn vader terwijl Pim op twee blokken piepschuim ging zitten, de gulp van zijn broek opendeed en ‘Kijk! Een wc!’ riep.

Mijn vader zuchtte. ‘En blijf even van de andere spullen af.’

Terwijl mijn vader terug liep naar mij deed Pim toch zijn broek uit. Mijn vader zag het maar liet het water warm worden. ‘Theedoek,’ mompelde hij. Ik pakte er één. In stilte deden we samen de afwas. Ik droogde een pan af, mijn vader waste een ovenschaal. Met zijn blote handen schoof hij de borstel heen en weer. In de verte hoorden we dozen in een snel tempo neergezet of opgestapeld worden. Mijn vader gaf mij de hete, natte ovenschaal. Het ding glipt bijna uit mijn handen. Snel klemde ik het tussen mijn handen, schouder en het aanrecht. Mijn schouder werd langzaam nat en warm.

‘Wie denk je dat er gelukkiger is,’ vroeg mijn vader ineens, ‘mama of ik?’