Een platenspeler, luidsprekers en een vinylcollectie. Bonobo, Ray Charles, Billy Holiday. Splinternieuwe exemplaren, oude Sovjet-kopiëen van originele platen, opgenomen en opnieuw op plaat gezet door Melodia, de USSR platenmaatschappij.
‘Dit is het eerste wat we meenamen,’ vertelt George, 'Daarna is mijn moeder nog drie keer heen en weer gereden tussen Donetsk en hier.’
Hier is de ‘rocket city‘ Dnipropetrovsk, een industriestad in het midden van Oekraïne, iets meer tegen het oosten aan. We bevinden ons tien minuten met de taxi van de Karla Marksa Avenue, de hoofdstraat die sinds de decommunisatie anders moet heten, maar iedereen nog steeds zo noemt. Ira, de moeder van George staat in de keuken. Ze praat geanimeerd tegen haar driejarige kleinzoon Micha, een jongen met ijsblauwe heldere ogen. Hij verzamelt de vorken in één hand, de messen in de andere. Een voor een haalt hij de stoelen uit de keuken naar de woonkamer. Uiterst voorzichtig trekt hij ze over het zeil dat op een laminaatvloer moet lijken.
'En we namen de combi-magnetron mee,’ gaat George verder, 'de blauwe. Dat hoort echt bij ons, dat hoort bij thuis.’
Anderhalf jaar geleden woonden George en Julia samen met Micha net elf maanden in hun nieuwe appartement in het centrum van Donetsk. Met leningen bij hun ouders hadden ze het huisje gekocht. De binnenzijde hadden ze hip ingericht: 'Als een huis in Noorwegen, licht en open. Maar toen de granaten zo'n tweehonderd meter van ons huis begonnen in te slaan, besloten we toch maar te vertrekken.’
George en Julia lachen veel. Ze hebben warme volle gezichten, George een goede baal dreads, Julia bolle wangetjes, blauwe ogen.
'We hadden toekomstplannen voor over twee jaar,’ vertelt Julia. 'Nu maken we van elke nieuwe dag iets goeds. We bouwen aan nieuwe dingen. Hier is een speciaal IT-leertraject opgericht voor vluchtelingen uit de Loegansk en Donetsk regio. Ik wil front-end developer worden. Dat verdient goed en dan kunnen we later overal naar toe reizen.’
'Nu Julia dit doet en mijn moeder geen werk kan vinden, ben ik de verzorger van dit huishouden. Dat voelt goed. Ik voel me soms echt als een man.’ George steekt zijn armen in de lucht en buigt zijn vuisten richting zijn hoofd, als een bodybuilder die zijn spieren laat zien.

We lachen, we drinken twee flessen bier en drie flessen wijn leeg. Ira laat twee boeken over de gebeurtenissen in Oekraïne zien, één over Savchenko en één boek over het behouden van Donetsk airport. Ik maak een foto om de titels later terug te kunnen zoeken.
'Ze moesten lang hun post bewaken,’ vertelt ze, 'Terugschieten had niet veel zin en de rebellen, of nu ja, waarschijnlijk de Russen, bleven vuren. Maar de Oekraïense soldaten gaven niet op. Volgens de overlevering begonnen hun tegenstanders zich op een gegeven moment af te vragen: “zijn dit soldaten of cyborgs?”’
Weer lacht iedereen. Dan is het een tijdje stil.
'We lezen het nieuws niet meer,’ zegt Julia, 'We kijken geen filmpjes meer, niet op facebook, twitter. Niets. We hebben genoeg ellende gezien. We zijn hier met onze familie. Dat is het enige dat we nodig hebben nu. Dat is ons geluk. En als we met onze familie reizen, zijn we altijd thuis.’
Ira knikt, George knikt. Micha eet nog een stukje kaaspannenkoek.
‘We zijn nog jong,‘ zegt George, ‘Voor mijn moeder is het moeilijker, al die verandering. Maar wij, wij breken niet, we buigen.'

Beeld: uitzicht vanuit ons Dnipropetrovsk appartement ©Robin Alysha Clemens